Een drietal studenten van de Universiteit van Amsterdam is in het kader van hun studie op zoek naar buurtbewoners die een enquête willen invullen. Hieronder staat hun precieze vraag:
Beste meneer, mevrouw,
Voor onze studie (Future Planet Studies) aan de Universiteit van Amsterdam doen wij een klein onderzoek naar de relatie tussen kwaliteit van leven en de aanwezigheid/toename van weidevogels in de Wilmkebreekpolder. Ons onderzoek richt zich vooral op de subjectieve kant van kwaliteit van leven, dus hoe mensen in de omgeving van de Wilmkebreekpolder die zelf ervaren. Hiervoor hebben wij 50 mensen nodig die een enquête invullen, is er een mogelijkheid dat wij dit via u kunnen regelen? Wij denken dat u als vereniging goede contacten hebt die deze enquête zouden kunnen invullen, wat een positief effect heeft op de betrouwbaarheid van ons onderzoek. Graag horen wij spoedig van u!
Met vriendelijke groet, Anne van Popta, Merel van den Engel, Thomas de Bruijn
Bent u geïnteresseerd in het meewerken aan hun onderzoek, stuur dan een e-mail naar: annevanpopta@gmail.com
Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.wilmkebreek.nl/index.php/2023/06/enquete-studenten-uva/
Op zaterdag 24 juni houdt tuinpark De Bongerd een midzomerfeest. De activiteiten beginnen om 14 u met een rommelmarkt, waar ook niet-tuinders van harte welkom zijn. Leuk om daar eens rond te neuzen? Kijk in de nieuwsbrief van De Bongerd voor meer informatie.
Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.wilmkebreek.nl/index.php/2023/06/midzomerfeest-de-bongerd/
Op woensdagmiddag 12 juli gaan we weer waterbeestjes zoeken. Tijd: 15:00 – 17:00 uur. Het is voor kinderen van 6 – 12 jaar. Opgeven: stuur een mail naar natuur@wilmkebreek.nl met – naam en leeftijd van het kind – telefoonnummer en e-mailadres van ouder/verzorger Als er veel belangstelling is maken we een tweede groep van 13:00 – 15:00 uur.
We gaan met netjes en zeven vissen in de sloot, we gaan de kevers, wantsen, libellelarven, garnalen, slakjes en visjes sorteren, tellen en determineren. We meten de diepte van de sloot en de sliblaag. Ieder kind vult een resultatenformulier in en krijgt limonade en koekjes.
Na opgave krijg je de locatie en nadere informatie toegestuurd.
Commissie Natuur
Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.wilmkebreek.nl/index.php/2023/06/waterbeestjes-2023/
Ik wil niet paniekerig doen en toch ben ik het een beetje. Of is het ongeloof. Ik zie nauwelijks hommels dit jaar. In het voorjaar waren er nog wel een paar koninginnen, maar de enkele werkster die ik vorige week nog zag, was heel klein, echt minihommeltjes. Alsof er te weinig voedsel was in hun broedcel. Een vrijwel hommelloos voorjaar… (Gelukkig ging het afgelopen week beter.)
Het klimaat
Terwijl ik in de voortuin bezig was, werd ik aangesproken door een buurvrouw. Of ik ook zo weinig bijen zag. Ja, inderdaad. Ik miste ze ook. Hoe dat kwam? Ik antwoordde dat het waarschijnlijk met het koude en natte voorjaar te maken had. Natuurlijk gingen er flitsen van klimaatverandering door mijn hoofd. De warme en droge lentes en zomers van de afgelopen jaren doen ook geen goed. Of zijn het de stenige tuinen in de buurt, versnipperde groengebiedjes of de ‘gewasbeschermingsmiddelen’? Ik hou het toch maar op het weer. Feit is dat bij de bijentelling van dit jaar de hommels ook weer slecht uit de bus kwamen.
Honingbijen
Nu het warmer en droger aan het worden is, zie je wel Honingbijen. Sommigen mensen denken de natuur te helpen door imker te worden en Honingbijen te houden. Maar tegen zo’n leger nectar- en stuifmeelschrapers (duizenden honingbijen per volk!) kunnen wilde bijen, die in hun eentje leven en vaak ook nog kleiner zijn, niet op. Ze worden weggeconcurreerd. Toch lijkt imkeren steeds populairder te worden. De gemeente Amsterdam erkend dat het aantal bijenvolkeren te hoog is en overweegt een maximaal aantal bijenkorven per km2. Het zijn er nu zeven, maar dat zou terug gebracht moeten worden naar drie. Lees meer hierover in een artikel van Naturalis.
Bijenplanten
Om het de wilde bijen toch wat makkelijker te maken hun voedsel te vinden, heb ik eens wat planten op een rij gezet, die flink wat wilde bijen lokken (en daar komen jammer genoeg dus ook Honingbijen, de melkkoe onder de bijen, op af).
Op dit moment, eind mei, bloeit de Adderwortel. Dit is een woekeraar en moet wel in toom gehouden worden. Maar hij bloeit rijk en trekt veel insecten aan en niet alleen bijen. Ik heb een manier bedacht om deze duizendknoop in een border zijn gang te laten gaan en toch in de nazomer bloemen te hebben. Voor het groeiseizoen graaf ik al gaten in de border waar straks de dahlia’s in komen. Met pot en al. Die gaten zie je niet, want de plant groeit er overheen. Als ze dan in juni uitgebloeid zijn, verwijder ik de bloeiaren, maak de gaten open en plaats margrietbloemige dahlia’s (hier zijn hommels dol op!). De dahlia ‘Bischop of Llandaff’ kan redelijk goed tegen slakkenvraat en is prachtig. Ik kweek de planten al op een veilige tafel op, zodat ze straks in een flink formaat geplaatst kunnen worden. Soms valt er toch eentje uit door slakkenbezoek. Ik neem dan de pot uit de grond en laat hem weer even op krachten komen, voordat ik hem terugplaats. Deze methode werkt best goed.
Maar de meeste planten waar wilde bijen op af komen, zijn toch wel de inheemse soorten. Als ik een nieuwe soort wil introduceren, test ik eerst een jaartje uit of die wel slakbestendig is. Beemdkroon is zo’n soort. Het bloeit de hele zome en is prachtig! En dit jaar probeer ik Ganzenbloem uit. Het is nu een beetje spannend, want de plantjes zijn nog klein, maar het lijkt goed te gaan. En natuurlijk zijn er ook planten die ik nu koester, maar een paar jaar geleden nog rigoureus als onkruid eruit trok, zoals Bosandoorn. Andoornbij en Grote wolbij zijn er dol op!
In het voorjaar is er het Speenkruid. Alle voorjaarsbijen profiteren hiervan. Zijn ze uitgebloeid, dan strijken de Houtduiven neer en eten er de knolletjes (speentjes) van.
Grote kattenstaart is mijn lievelingsplant, want heel makkelijk: slakbestendig, rijk- en langbloeiend. De voorste planten in het blikveld snoei ik flink terug in juni, want ze maken dan veel zijtakken met bloeiaren en worden niet zo hoog. Wel zullen ze wat later bloeien. Zo ontstaat er een mooie opbouw.
Dan is er nog Hartgespan uitgetest. Soms wordt er een plant door slakken weggehaald, maar hij staat dit jaar in groepen in de tuin. Hij maakt weliswaar kleine bloemen, maar ze worden veel bezocht.
Ten slotte Puntwederik en Grote wederik. Goede groeiers, een beetje woekerend. Waar Puntwederik vorig jaar nog stond, groeit het dit jaar ergens anders. Slobkousbijen zijn er dol op (overigens ook op Witte troswederik). De Grote wederik is de inheemse Wederik. In de testfase werd het door een rups gegeten. Geen idee welke (nacht)vlinder het was. Ik dacht dat hij verdwenen was, maar dit jaar staat hij toch ineens stoer en sterk te wachten op de zon.
Maar je kunt kiezen uit nog veel meer planten. Lees hier meer over bij de Bijenstichting.
En bezoek de site eens van De Wilde Weelde met veel tips over wilde en inheemse planten en cultivars.
Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.wilmkebreek.nl/index.php/2023/06/25-bijenplanten/
Op zaterdag 20 mei, 14:30u, begint de rondleiding langs een aantal tuinen in Tuinpark De Bongerd. Daarna bekijken we een tweetal tuinen, waaronder een voedseltuin, aan het Jacob Groenplantsoen. Kom op de fiets dan kunnen we ons gemakkelijk van de ene plek naar de andere verplaatsen!
Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.wilmkebreek.nl/index.php/2023/05/ter-herinnering-rondleiding-tuinen/
Binnenkort, op 20 mei om 14:30u, kunt u meedoen aan een rondleiding door enkele bijzondere tuinen. Eerst worden een paar tuinen in tuinpark De Bongerd bekeken en daarna gaan we naar het Jacob Groenplantsoen, waar een particuliere tuin en een vorig jaar ingerichte voedseltuin worden bezocht. Kom op de fiets, dan kunnen we ons gemakkelijk van de ene plaats naar de andere verplaatsen. Opgeven is niet nodig. Voor meer informatie zie de aankondiging.
Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.wilmkebreek.nl/index.php/2023/05/rondleiding-tuinen/
Al vroeg in het voorjaar wilde ik een mezennestkast schoonmaken en had het alvast een tijdje op de grond klaargezet. Eindelijk kwam het ervan. Maar zodra ik het kastje openmaakte, zag ik hem zitten: een Kruidhangmatspin. Ik wist natuurlijk nog niet welke soort Hangmatspin het was, want ze lijken nogal op elkaar. Maar aan de grootte, maximaal vijf millimeter, en dat hij ondersteboven aan zijn web hing, wist ik wel dat het om een Hangmatspin ging. Ik lees later in de Basisgids Spinnen (een leuk boekje met prachtige foto’s van 70 soorten en heldere beschrijvingen ervan) dat er meer dan 200 soorten Hangmatspinnen in Nederland voorkomen. Gelukkig kon ik er nu zelf rustig een foto van maken. Dat het een volwassen mannetje was, zag ik aan het uiteinde van de voorste twee tasters. Die zijn groter dan bij een vrouwtje. Daar zitten zijn geslachtsorganen; ingenieuze copulatieorgaantjes met o.a. een reservoir waar sperma bewaard wordt. Vaak zijn verschillende soorten spinnen pas van elkaar te onderscheiden aan de hand van hun geslachtsorganen. De vrouwtjes lijken mannetjes te lokken met sexluchtjes!
Hangmatspinnen komen algemeen voor; buiten in de tuin, maar ook binnen in de schuur of in het kippenhok (zie foto). Ze hangen ondersteboven in hun driedimensionale web; een horizontaal, matachtig web met vaak verticaal op- en aflopende draden. Een ingewikkelder web dan het wielweb van bijvoorbeeld een Kruisspin. Als een vijand nadert, dan moet een Kruisspin zich als de wiedeweerga laten vallen. Daarom zitten ze ook altijd ondersteboven in hun web. Sommige wespen zijn in de loop der tijd Spinnendoders geworden. Sommige soorten Spinnendoders zijn gespecialiseerd om een spin uit hun web te halen. Die wordt dan verdoofd, naar het hol van de wesp gebracht en dient als voedsel voor haar eigen jongen. Dat lukt nog goed met een spin in een wielweb, maar haal maar eens een spin uit een hangmatweb…
Uit onderzoek blijkt dat dit soort spinnendoders op de geur afgaan van 2D-webbouwende spinnen. (Lees meer hierover uit het formidabele boek ‘De Wesp’ van Seirian Sumner’, uitgeverij Nieuw Amsterdam.)
Het kost een Hangmatspin een paar dagen om zo’n ingewikkeld web te bouwen. En dat is wel in hun voordeel, want ze zitten er dus relatief veilig in. Deze 3D-bouwers zijn dan ook evolutionair jonger.
Vliegt er een prooi tegen zo’n verticale draad, dan valt het op de ‘mat’. De spin snelt van onderen toe en bijt de prooi door het spinsel heen en injecteert die met gif. Het lichaam in de prooi wordt al een beetje voorverteerd en hoeft alleen nog maar leeggeslurpt te worden.
Omdat de buik van de spin meestal naar boven staat, is die donkergekleurd en valt niet zo op. De rug is dan meestal lichter.
Wil je zelf ook eens zien welke spin in je huis of tuin voorkomt, download deze zoekkaart dan eens.
Vrijdag 14 april was het zover: een wandeling onder leiding van stadsecoloog Koen Wonders om vleermuizen te zien. Het was vrij fris en ook miezelregende het even, maar toch vlogen er heel wat vleermuizen rond op jacht naar smakelijke insecten. Aan de wandeling werd door een grote groep mensen deelgenomen. Ook waren er veel kinderen bij. Een van de oudere kinderen heeft het volgende verslag geschreven:
“Op vrijdagavond 14 april was er een interactieve vleermuiswandeling samen met stadsecoloog Koen Wonders. Er waren veel geïnteresseerden, van jong tot oud. De wandeling begon bij de volkstuin De Bongerd, waar we met onze ogen wijd open en onze oren gespitst de vleermuis zochten. De eerste vleermuis werd al gauw gespot boven de toppen van de bomen, twee dwergvleermuizen. Koen legde uit waarom Amsterdam een belangrijke plek is voor de vleermuizen en waarom ze ’s nachts actief zijn, dan zijn er namelijk minder concurrenten en minder predatoren. Hij had een aantal apparaatjes meegenomen die de roep van de vleermuizen opvingen en omzetten in beeld, wat iedereen erg leuk vond. Na een tijd op de Bongerd gestruind te hebben, stelde Marga voor om naar de kluft bij haar huis te gaan. Daar hebben we achter in haar tuin boven de Wilmkebreekpolder nog drie soorten vleermuizen gehoord: de dwergvleermuis, de ruige dwergvleermuis en de laatvlieger, die we op de Bongerd nog niet gehoord hadden. De meervleermuis die van open water houdt en misschien wel in de Bongerd verblijft, hebben we helaas niet gespot. Misschien zien we die nog bij de volgende wandeling!” – Emile de Jong
Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.wilmkebreek.nl/index.php/2023/04/verslag-vleermuizenwandeling/
Zaterdag, 15 april om 13:30 geeft Henk van Alst de vierde lezing over Natuurvriendelijk tuinieren. Deze lezing gaat over de relatie tussen planten en insecten.
Locatie: clubhuis van Tuinpark de Bongerd, Kadoelenpad 21 Datum en tijd: 15 april, 13:30 – 15:00 uur
Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.wilmkebreek.nl/index.php/2023/04/de-natuurvriendelijke-tuin-lezing-4/
