De Wilmkebreekpolder maakt deel uit van de Kadoelerscheg
De Wilmkebreekpolder is net als de nabijgelegen Kadoelerbreek en Buiksloterbreek, een oud doorbraakgebied vanuit het IJ. Het gebied rond deze breken en het gebied rond de Nieuwe Gouw en het riviertje de Twisk (zie onderstaande kaart) worden samen de Kadoelerscheg genoemd. De Wilmkebreekpolder is deelgebied 4.
Een scheg bestaat uit een aaneenschakeling van groengebieden en wateren die de stad vanuit het buitengebied ‘binnendringt’. Een scheg heeft geen officiële status maar wordt wel al decennialang zo genoemd. Er zijn meer van die scheggen: een andere scheg in Amsterdam Noord, meer naar het oosten, is bijvoorbeeld de Schellingwouderscheg.
Onderzoek naar de natuurwaarden van de scheg
In het 2024 is met financiële steun vanuit de gemeente Amsterdam en met ondersteuning vanuit het programma ‘Aanpak Noord’ een inventarisatie uitgevoerd van de natuurwaarden in het Kadoelerscheg-gebied en van de verbindingen tussen de verschillende delen van het gebied en de omgeving. Daartoe is eerst een adviesgroep vanuit bewoners gevormd, die meehielp met de selectie van een onafhankelijk onderzoeksbureau, bureau ‘Natuurlijke Zaken’ van Landschap Noord-Holland, en met de uitvoering van het onderzoek. Het onderzoek was zowel gericht op het leven op het land als in het water. Het onderzoek vond grotendeels plaats in het voorjaar en de zomer van 2024 en heeft geleid tot het rapport ‘Kadoelerscheg: een groene long in Amsterdam-Noord. Dit rapport is in te zien op de website van de adviesgroep: www.kadoelerscheg.nl. In het rapport worden ook adviezen gegeven voor het behoud en de versterking van het gebied.
De vraagstelling was:
“Welke biotopen en landschapstypen zijn aanwezig binnen de Kadoelerscheg, welke ecologische knelpunten zijn aanwezig, hoe is de ecologische samenhang van de Scheg en hoe kan de samenhang hersteld en versterkt worden”.
In het kort hebben de onderzoekers het volgende gevonden:
“Uniek aan de Kadoelerscheg is de groenblauwe dooradering die noord-zuid is georiënteerd, met de oude veenstromen de Twisk (of het Twiske), de Nieuwe Gouw met Kadoelerbreek, de Buiksloterbreek, en de Wilmkebreekpolder in het noorden en de Waterlandse Zeedijk in het zuiden. Deze landschappen binnen de Kadoelerscheg zijn uniek en cultuurhistorisch waardevol. Ze huisvesten verscheidene biotopen en kennen een interessante biodiversiteit. Er zijn rietkragen, eilandjes, ruigten en bosjes langs de wateren. De breken in de Scheg zijn ecologisch interessant voor o.a. water- en rietvogels, insecten en zoogdieren. In de Kadoelerscheg is de Wilmkebreekpolder een unieke weidepolder met broedende weidevogels in het voorjaar (o.a. Kievit, Grutto, Tureluur). Langs de Nieuwe Gouw zijn botanische interessante oevers en graslanden aanwezig. Cameraval-onderzoek heeft aangetoond dat zowel de Hermelijn als de Steenmarter in de Scheg voorkomen, het gebied is daarnaast rijk aan vleermuizen. De oude veenstromen en bomenlanen in het gebied zijn van belang voor vleermuizen om zich te oriënteren en om langs te foerageren. Met eDNA is onderzocht of de Noordse woelmuis nog voorkomt in de Kadoelerscheg, helaas is de aanwezigheid niet vastgesteld; ook de watersplitsmuis is niet aangetoond met het eDNA onderzoek.”
De onderzoekers bevelen aan om de Kadoelerscheg bij gemeentelijke beleidsafwegingen en ruimtelijke ontwikkelingen als één planologische eenheid te beschouwen. Verder wordt aanbevolen om de oeverbegroeiing langs de Nieuwe Gouw op een aantal locaties te herstellen en wordt het zinvol geacht om meer bomen en bosschages in het gebied te ontwikkelen (bijvoorbeeld door de bestaande bosrijke delen van Buiksloterbreek en Kadoelerbreek met elkaar te verbinden). De onderzoekers zijn positief over het voornemen van de gemeente Amsterdam om de duiker aan het eind van Zijkanaal I, waarmee water kan worden ingelaten naar het Twiske, te vervangen door een vissluis (zoals ook tussen het Zijkanaal I en de Kadoelerbreek is gerealiseerd).
