28 april 2024
Ik heb vorig jaar Margrieten gezaaid en opgekweekt. Dat gaat vrij makkelijk. Ze overleven de winter ook goed en bloeien al vanaf mei. Hoewel het vaste planten zijn, wordt de bloei wel elk jaar minder. Vooral het eerste jaar na het zaaien boeien ze uitbundig. De Margriet is een inheems plantengeslacht uit de composietenfamilie, de Asteraceae. Er staan heel veel kleine en korte buisbloemen bij elkaar, waardoor insecten met een korte tong daar makkelijk nectar en stuifmeel kunnen vinden. Veel soorten wilde bijen, maar ook kever, zweefvliegen en vlinders komen daarop af.
Nees’ boorvlieg
Ik inspecteer de planten regelmatig want ik wil weten of ze zich kunnen handhaven en niet overwoekerd worden door een andere plant. Op verschillende plekken heb ik ze in groepen gezet, want dat geeft straks een mooi gezicht tijdens de bloei. Nu zag ik eergisteren tijdens zo’n controle een prachtig vliegje met zijn mooi getekende vleugels zwaaien. Het blijkt bij ObsIdentify, de app van Waarneming.nl, de Nees’ boorvlieg te zijn. Hij zwaaide niet zomaar met zijn vleugels. Er zat er nog een met zijn vleugels te zwaaien. Het waren óf twee mannetjes die aan het showen waren wie de sterkste was of misschien wel een baltsend paartje. Ik weet het verschil tussen een mannetje en vrouwtje niet. De middelste twee poten dansten trouwens ook mee. Een derde zat op een andere bloemknop de boel in de gaten in te houden. De Nees’ boorvlieg had ik nog niet eerder in de tuin gezien. Dus gauw een filmpje met mijn iPhone gemaakt en op de waarneming-app van de Wilmkebreek gezet. Leuke reacties volgden.
Insectentuin
Hartstikke interessant zo’n nieuwe soort, maar ik wil dan weten waaróm hij daar zit. Dus even zoeken op internet en in ‘De Europese families van muggen en vliegen’ van Pjotr Oosterhoek, uitgave van de KNNV. En wat blijkt?
Het vrouwtje van deze boorvlieg legt met een soort telescooplegboor haar eitjes in het bloemhoofdje van composieten, zoals de Margriet. En daar ontwikkelen de larven zich. Dat is wel even slikken, want uit zo’n bloemknop zal niet veel bloeien, vermoed ik. Een dag later is het redelijk goed weer en ik ga nog eens kijken, maar nu neem ik de camera met macrolens mee. En ja hoor. Daar zitten ze weer; meerdere vliegen op een andere plant. Wauw, ik zie zelfs een vrouwtje eitjes leggen in de bloemknop. Prachtig hoe dat vliegje zich goed positioneert en dan heel precies de eitjes afzet. En dan realiseer ik me weer dat het in deze insectentuin toch allereerst om de insecten gaat. Maar ik hoop wel dat de Margrieten nog gaan bloeien, want het oog wil ook wat…
Heb je vragen, neem dan contact op met henk@wilmkebreek.nl
Nawoord. Naar aanleiding van dit blog, kreeg ik van een lezer de tip de Nederlandse faunistische mededelingen over de Nederlandse boorvliegen van John T. Smit (van EIS) te raadplegen. Dan blijkt dat het antennelid III en de dij bij het mannetje meestal zwart te zijn en bij het vrouwtje bruin. Een poot bestaat uit dij, scheen en voet. Bij de onderste foto kun je goed zien dat de dij bruin is, dat is dus een vrouwtje. Daarnaast lees ik dat mannetjes imponeergedrag vertonen met hun vleugelbewegingen. Het is dus geen balts.
