Blog 22 – Nieuwe waarnemingen

24 oktober 2022

In 2022 zijn er 87 soorten insecten en spinnen waargenomen in de tuin die ik in de voorafgaande drie jaar nog niet had gezien of had kunnen fotograferen. Dit jaar heb ik me speciaal gericht op spinnen, die ik eerst min of meer links liet liggen, en op nachtvlinders. Daarmee komt het totaal van alle waarnemingen van de afgelopen vier jaar op ca 617 soorten. Het wordt leuk om zoveel soorten te vinden, maar ik inventariseer vooral, omdat ik graag wil weten waaróm ze in de tuin voorkomen. Wat doet hij daar? Wat eet hij en door wie wordt hij gegeten? 

Nieuwe soorten: 10 kevers, 20 vlinders, 1 libelle, 7 wespen, 3 bijen, 16 vliegen, 5 muggen, 11 wantsen, 10 spinnen, 3 overig, 1 sprinkhaan

Ecologisch analist

Als kind al boeide de natuur mij, ving ik bijen met 2 kopjes en groef een sloot in de tuin voor de salamanders. Toen ik 18 was, verhuisde ik naar Amsterdam om daar de ecologisch analistenopleiding te volgen. Maar met die opleiding heb ik uiteindelijk niet veel gedaan. Te veel laboratoriumwerk. Gelukkig heb ik nu de tijd en de rust om op expeditie te gaan in onze grote tuin en probeer die jungle steeds meer vanuit de ogen van insecten te bekijken. 

Fotografische inventarisatie

Bij wind en bewegende insecten fotografeer ik vooral met een iPhone, heel handig. Maar als de condities optimaal zijn, maak ik met de macro-camera op statief en ringflitser een rondgang door de tuin. De gevonden soorten zoek ik via Waarneming.nl op en verifieer die op Nederlandsesoorten.nl. Daarnaast surf ik regelmatig langs verschillende sites en raadpleeg een groeiende stapel specialistische entomologische literatuur. 

Inheems

De opgedane kennis over insecten en spinnen heeft weer effect op mijn manier van tuinieren. Vroeger gebruikte ik nog wel eens slakkengif, maar dat is nu uit den boze. Inheemse planten worden veel meer gekoesterd en ik kweek ze nu ook. Ik koop zaad bij Cruydthoeck (https://www.cruydthoeck.nl) of neem het zaad mee als ik bij een wandeling of fietstocht mooie exemplaren vindt. Bij Zaaisite (https://www.zaaisite.nl) zoek ik op hoe ik ze kan opkweken. Dan nog een jaartje uitproberen of ze door de slakkenproef komen en dan kan ik kijken hoe ze opgenomen kunnen worden in de tuin. Heeft de plant arme of rijke grond nodig, zon of schaduw, vochtige bodem of moet hij juist droog staan. Al deze mogelijkheden zijn inmiddels wel aanwezig. Bloemen van inheemse planten zijn kleiner en ze bloeien vaak korter, maar het is onontbeerlijk voedsel voor insecten, die weer allerlei andere dieren aantrekken. Het aantal cultivars wordt kleiner, maar ze zijn nog steeds ruim aanwezig. Je wilt ten slotte ook kleur in de tuin, zoals de margrietdahlia Bishop of Llandaff, een goede hommelplant.

Trend

Wat opvalt is dat er steeds meer soorten uit het zuiden voorkomen, zoals de Zuidelijk boomsprinkhaan, dat is ook wel logisch met de toenemende warmte. Ik vond haar – goed te zien aan de legbuis – gisteravond bij het raamkozijn. Ik dacht eerst dat het een nimf was, een onvolwassen exemplaar zonder vleugels, maar het blijkt dat deze soort helemaal niet kan vliegen. Ze kunnen zich wel goed vasthouden aan de lak van auto’s en liften zo mee op (vracht)auto’s. 

Lees meer over de opmars van de Zuidelijke boomsprinkhaan bij het CBS.

Henk van Alst, henk@wilmkebreek.nl

Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.wilmkebreek.nl/index.php/2022/10/blog-22-nieuwe-waarnemingen/