1 juni ’21
Dag
Als je aan vlinders denkt, dan zie je misschien meteen zo’n mooie Citroenvlinder (27-30 mm) voor je of een Gehakkelde aurelia. Twee grotere dagvlinders. Allebei kunnen ze hier in de strooisellaag of een dichte klimopbegroeiing overwinteren. Dankzij de klimaatverandering komt de Gehakkelde aurelia steeds noordelijker voor. Nederland lag 30 jaar geleden aan de noordgrens, maar die is nu een flink stuk opgeschoven. Ik lees dat de volwassen vlinders van nectar, rottend fruit en uitwerpselen leven. De rups vreet zich vol met eiwitrijke brandnetel.
Een kleinere vlinder is het Boomblauwtje en het Icarusblauwtje, twee mooie blauwe vlindertjes met een heel verschillende leefwijze. Boomblauwtjes die je nu ziet vliegen leggen eitjes die in juli een tweede generatie opleveren. De rupsen zijn niet zo kieskeurig als er maar flink veel bloemknoppen voorradig zijn. Nu zal dat de Grote kattenstaart zijn en In augustus bijvoorbeeld de Klimop. Het Icarusblauwtje zet haar eitjes af op rolklaver. Ik laat altijd wat Moerasrolklaver staan, want het is een dankbare plant met een mooie, gele bloem. Hij levert veel nectar en is waardplant voor deze mooie vlinder.
… en nacht
Nog een maatje kleinere vlinders zijn bladrollers. Zij horen bij een grote groep vlindertjes oftewel micro’s. Kijk maar eens bij www.microvlinders.nl om je versteld te doen staan van alle mogelijke soorten. In de tuin vond ik de Anjerbladroller (15-25 mm) en de Paardenbloembladroller (16-22 mm). De Anjerbladroller is, in tegenstelling tot de meeste bladrollers, overdag actief en is te vinden op Anjers, maar ook op Rozen, Ligusters en heel veel andere soorten. De rupsen verbergen zich in een opgerolde bladeren of samengevouwen blad en eten het blad en de knoppen. Dus als je rozen in de tuin hebt met opgerolde blaadjes, dan zou het heel goed deze mot kunnen zijn. Een heel klein sluipwespje parasiteert op de eitjes van deze vlinder en is daarmee een goede biologische bestrijder.
De Paardenbloembladroller gedraagt zich niet als een bladroller. De rupsen leven in de wortelstokken van Paardenbloem en Smalle Weegbree.
En dan nog een nachtvlinder die ook wel overdag actief is: de Geelbandlangsprietmot. Op zich een veel voorkomende vlinder, maar hij leeft bij mij heel verscholen tussen de adderwortel en brandnetel. De mannetjes hebben voelsprieten van wel vijf keer hun lichaamslengte. Rupsen van deze mot leven van rotte bladeren en ander dood organisch materiaal.
Zoveel soorten
De mooiste vlinder die ik tot nog toe heb gevonden is de Wilgenwespvlinder, alweer een dagactieve nachtvinder. Hij lijkt op een wesp om zich te beschermen tegen vogels. (Er zijn veel insecten die dat doen, maar dat is wel een leuk verhaaltje voor een apart blog.) Ik lees op de website van de vlinderstichting dat de rupsen zich in de boom(wond) boren en dus in stammen, wortels, takken of twijgen leven.
Er zijn zoveel strategieën om te overleven en er zijn ook zoveel soorten vlinders.
In 2019 en 2020 heb ik in de tuin naar vlinders gezocht en kwam op 68 soorten! Dat zijn dan dag- en nachtvlinders. Over de afgelopen 10 jaar zijn er in en om de Wilmkebreekpolder meer dan 700 soorten gevonden! Kijk maar eens in het rapport ‘Soortenlijsten Wilmkebreekpolder en tuinen’ te downloaden vanaf de website van de Wilmkebreekpolder (wilmkebreek.nl/index.php/rapporten/). Van al die vlinders heeft een voormalige buurman, Thijs Knol, er de meeste gevonden (bijna 500!) door jarenlang te nachtvlinderen. Met speciale lampen en met ‘smeer’ op een boomstam wordt dan naar nachtvlinders gezocht. Die worden gefotografeerd, gedetermineerd en weer losgelaten. In juni 2020 heeft er in de Wilmkebreekpolder wederom een inventarisatie plaatsgevonden onder leiding van Taxon Expeditions (wilmkebreek.nl/index.php/rapporten/). Bart van Camp was er de (nacht)vlinderspecialist. Drie nachten werden er vlinders aangetrokken en dat leverde maar liefst 156 soorten nachtvlinders op! Je hebt geen idee wat er ’s nachts allemaal rondfladdert. En de vleermuis fladdert met ze mee. Ze zijn er gek op!
Als je – met je kinderen – meer wilt weten over vlinders bezoek dan eens de vlindertuin Mot in Mokum en vraag naar Nicky, de enthousiaste beheerder. Ze zitten aan de Meteorenweg hier in Noord tegen de Coentunnel aan. Je kunt er ook overnachten én echte biologische vlinderplanten kopen. (vlindertuinmotinmokum.nl)
